Οι υποψηφιότητες υποβάλλονται στο Έφορο Εκλογής κατά το χρόνο και τόπο που καθορίζεται με σχετική Γνωστοποίηση του Εφόρου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και τοιχοκολλάται σε περίοπτα μέρη της οικείας Κοινότητας. Για τις Κοινοτικές Εκλογές 2024 οι υποψηφιότητες θα υποβληθούν τη Δευτέρα 29 Απριλίου 2024.
Κάθε υποψηφιότητα υποβάλλεται εγγράφως και υπογράφεται από δύο (2) εκλογείς, εκ των οποίων ο ένας υπογράφει τα έντυπα υποψηφιοτήτων ως προτείνων και ο άλλος ως υποστηρίζων.
Προσόντα υποψηφίου
Κάθε άτομο που έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του, έχει επίσης το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στο αξίωμα του Κοινοτάρχη και Μέλους Κοινοτικού Συμβουλίου. Οι πολίτες μπορούν επίσης να διεκδικήσουν εκλογή στην κοινότητα εντός των ορίων της οποίας έχουν την επαγγελματική τους στέγη ή ασκούν κατά κύριο λόγο το επάγγελμα ή το επιτήδευμά τους, ανεξαρτήτως της μόνιμης διαμονής τους σε άλλη Κοινότητα ή Δήμο, νοουμένου ότι κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικού) Νόμου του 2016 ήταν εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο της εν λόγω Κοινότητας για συνεχή περίοδο διάρκειας τουλάχιστον πέντε (5) ετών.
Οι πολίτες χωρών Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν στην Κύπρο μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα στο αξίωμα του Μέλους Κοινοτικού Συμβουλίου (δεν μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα για το αξίωμα του Κοινοτάρχη και, σε περίπτωση εκλογής τους, δεν μπορούν να διεκδικήσουν το αξίωμα του Αναπληρωτή Κοινοτάρχη).
Κωλύματα και ασυμβίβαστο
Δεν δύναται να εκλεγεί Κοινοτάρχης ή Μέλος Κοινοτικού Συμβουλίου πρόσωπο το oπoίo:
(α) Πάσχει από διανοητική νόσο που το καθιστά ανίκανο να ασκήσει τα καθήκοντά του ως κοινοτάρχη ή μέλους Συμβουλίου, ανάλογα με την περίπτωση,
(β) Είναι μη αποκατασταθείς πτωχεύσας,
(γ) Στερείται της ικανότητας του συμβάλλεσθαι δυνάμει οποιουδήποτε νόμου ή απόφασης δικαστηρίου,
(δ) Έχει καταδικαστεί εντός των τελευταίων δέκα (10) ετών πριν από την καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή υποψηφιότητας για εκλογή για ποινικό αδίκημα ατιμωτικό ή που ενέχει έλλειψη τιμιότητας ή/και ηθική αισχρότητα,
(ε) Έχει υπηρετήσει στο αξίωμα του Κοινοτάρχη ή Μέλους του Συμβουλίου, αντίστοιχα, για τρεις συνολικά θητείες, ανεξαρτήτως του χρόνου που έχει υπηρετήσει στο αξίωμα στο πλαίσιο της πενταετούς θητείας για την οποία έχει εκλεγεί [αφορά τις γενικές κοινοτικές εκλογές από το έτος 2029 και εντεύθεν και δεν εφαρμόζεται για αριθμό εγγεγραμμένων εκλογέων που δεν υπερβαίνει τους εκατόν (100) εκλογείς, καθώς και σε περίπτωση εκλογής στο αξίωμα του Κοινοτάρχη ή του Μέλους Συμβουλίου κατεχόμενης Κοινότητας].
Δεν δύνανται να εκλεγούν στο αξίωμα του Κοινοτάρχη ή του Μέλους Συμβουλίου Υπουργοί, Υφυπουργοί, ανεξάρτητοι αξιωματούχοι, δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, πρόεδροι των επαρχιακών δικαστηρίων και ανώτεροι επαρχιακοί δικαστές, εκτός εάν παραιτηθούν του αξιώματος ή της θέσης τους πριν από την υποβολή της υποψηφιότητάς τους.
Πρόσωπο, το oπoίo είναι Μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Ευρωβουλευτής, Επίτροπος που ασκεί τα καθήκοντά του δυνάμει Νόμου ή σύμβασης, πρόεδρος, αντιπρόεδρος ή μέλος διοικητικού συμβουλίου οργανισμού δημοσίου δικαίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, έμμισθος μόνιμος ή ορισμένου ή αορίστου χρόνου δημόσιος υπάλληλος, εκπαιδευτικός λειτουργός ή υπάλληλος δήμου ή κοινότητας ή oργαvισμoύ δημοσίου δικαίου, πρόσωπο σε ενεργή αστυvoμική ή στρατιωτική υπηρεσία ή πρόσωπο το oπoίo κατέχει ιερατικό αξίωμα, δύναται να υποβάλει υποψηφιότητα για την εκλογή του ως κοινοτάρχη ή μέλους Συμβουλίου, αλλά δεν δύναται να αναλάβει το αξίωμα αυτό, εκτός εάν, πριν από την ανακήρυξή του στη θέση στην οποία έχει εκλεγεί, παραιτηθεί του αξιώματος ή της θέσης τoυ, ανάλογα με την περίπτωση.
Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια της θητείας Κοινοτάρχη ή Μέλους Συμβουλίου υπάρξει οποιοδήποτε από τα κωλύματα εκλογιμότητας ή τα ασυμβίβαστα, το εν λόγω πρόσωπο παύει να είναι Κοινοτάρχης ή Μέλος του Συμβουλίου, ανάλογα με την περίπτωση. Η θέση του κενώνεται και πληρούται με αναπληρωματική εκλογή.
Υποβολή υποψηφιότητας
Η υποβολή υποψηφιότητας κάθε εκλόγιμου και κοινοτικού εκλόγιμου γίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες των άρθρων 22 μέχρι 25 του περί Κοινοτήτων Νόμου.
Οι πολίτες χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την υποβολή της υποψηφιότητας τους, θα πρέπει να υποβάλουν επίσης τα ακόλουθα έγγραφα:
(α) Υπεύθυνη δήλωση στην οποία προσδιορίζονται η ιθαγένεια του υποψηφίου, η διεύθυνση συνήθους διαμονής στη Δημοκρατία, η τελευταία διεύθυνση στο Κράτος Μέλος καταγωγής, ο τελευταίος εκλογικός κατάλογος στον οποίο έχει εγγραφεί στο Κράτος Μέλος καταγωγής (όπου εφαρμόζεται), ότι ο υποψήφιος δεν έχει καταστεί έκπτωτος του δικαιώματος του εκλέγεσθαι στο Κράτος Μέλος καταγωγής, ότι δεν έχει ιδιότητα που να εμπίπτει στα ασυμβίβαστα που καθορίζονται στον Νόμο, καθώς και η ημερομηνία από την οποία είναι υπήκοος ενός Κράτους Μέλους.
(β) Δελτίο ταυτότητας της Δημοκρατίας ή ισχύον διαβατήριο ή ισχύον δελτίο ταυτότητας, εκδιδόμενο από το κράτος μέλος ιθαγένειας του κοινοτικού εκλόγιμου, ή/και βεβαίωση εγγραφής πολίτη της Ένωσης η οποία τον αφορά.
Παράβολο
Για κάθε υποψηφιότητα κατατίθεται ως παράβολο το ποσό των €200 για το αξίωμα του Κοινοτάρχη και των €100 για το αξίωμα του Μέλους Κοινοτικού Συμβούλου.
Το ποσό αυτό επιστρέφεται στο συνδυασμό υποψηφίων, τον ανεξάρτητο υποψήφιο ή τον υποψήφιο Κοινοτάρχη, και σε περίπτωση θανάτου κάποιου υποψηφίου στους νόμιμους κληρονόμους του, αν δεν προχωρήσει η ψηφοφορία. Σε περίπτωση ψηφοφορίας το πιο πάνω ποσό επιστρέφεται σε περίπτωση εκλογής ή αν ο υποψήφιος πάρει τουλάχιστον το ένα τρίτο του εκλογικού μέτρου στην περίπτωση των μελών του Συμβουλίου ή το ένα πέμπτο των έγκυρων ψήφων στην περίπτωση του Κοινοτάρχη. Σε διαφορετική περίπτωση το παράβολο δημεύεται και κατατίθεται στο Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.